مادر مریم (قرآن)از زنانی که در آیات قرآن به آنان اشاره شده، «مادر حضرت مریم سلاماللهعلیها» است. ۱ - نام مادر مریمحَنّه، همسر عمران و مادر مریم علیهاالسلام: ۱. «إِذْ قالَتِ امْرَأَتُ عِمْرانَ ...• ... وَ إِنِّي سَمَّيْتُها مَرْيَمَ ...؛به ياد آوريد هنگامى را كه همسر عمران گفت: ... من او را مريم نام گذاردم....» «حنّه» مادر مريم و همسر عمران است. ۲. «وَ مَرْيَمَ ابْنَتَ عِمْرانَ ...؛و همچنين به مريم دختر عمران ....» ۲ - خوشنامی مادر مریمپدر و مادر مريم عليهاالسلام، افرادى خوشنام و پاكدامن، در ديدگاه مردم عصر خود: «يا أُخْتَ هارُونَ ما كانَ أَبُوكِ امْرَأَ سَوْءٍ وَ ما كانَتْ أُمُّكِ بَغِيًّا؛اى خواهر هارون! نه پدرت مرد بدى بود، و نه مادرت زن بدكارهاى!» ۳ - معتقدبودن مادر مریممادر مريم عليهاالسلام، زنى معتقد به ربوبیت خدا و علاقهمند به سعادت نسل خود: «إِذْ قالَتِ امْرَأَتُ عِمْرانَ رَبِّ إِنِّي نَذَرْتُ لَكَ ما فِي بَطْنِي مُحَرَّراً فَتَقَبَّلْ مِنِّي إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ • ... وَ إِنِّي سَمَّيْتُها مَرْيَمَ وَ إِنِّي أُعِيذُها بِكَ وَ ذُرِّيَّتَها مِنَ الشَّيْطانِ الرَّجِيمِ؛به ياد آوريد هنگامى را كه همسر عمران گفت: پروردگارا! آنچه را در رحم دارم، براى تو نذر كردم، كه «مُحَرَّر» باشد (و آزاد براى خدمت خانه تو). از من بپذير، كه تو شنوا و دانايى. ... من او را مريم نام گذاردم؛ و او و فرزندانش را از وسوسههاى شيطان رانده شده، در پناه تو قرار مىدهم.» ۴ - نذر مادر مریمنذر جنین از سوی مادر مريم عليهاالسلام براى خدمتكارى فرزندش براى خدا و پذيرش آن از جانب خداوند: «إِذْ قالَتِ امْرَأَتُ عِمْرانَ رَبِّ إِنِّي نَذَرْتُ لَكَ ما فِي بَطْنِي مُحَرَّراً فَتَقَبَّلْ مِنِّي إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ • فَلَمَّا وَضَعَتْها قالَتْ رَبِّ إِنِّي وَضَعْتُها أُنْثى وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما وَضَعَتْ ... وَ إِنِّي سَمَّيْتُها مَرْيَمَ ...؛به ياد آوريد هنگامى را كه همسر عمران گفت: پروردگارا! آنچه را در رحم دارم، براى تو نذر كردم، كه «مُحَرَّر» باشد (و آزاد براى خدمت خانه تو). از من بپذير، كه تو شنوا و دانايى. ولى هنگامى كه او را به دنيا آورد، و او را دختر يافت، گفت: پروردگارا! من او را دختر آوردم و خدا از آنچه او به دنيا آورده بود، آگاهتر بود ... من او را مريم نام گذاردم....» مقصود از «محرراً» خدمتكارى بیت المقدس است واين نوع نذر در نزد آنان مشروع بوده است. ۵ - تأثر مادر مریممتأثّر شدن مادر مريم، از دختر بودن فرزندش: «إِذْ قالَتِ امْرَأَتُ عِمْرانَ رَبِّ إِنِّي نَذَرْتُ لَكَ ما فِي بَطْنِي مُحَرَّراً ... • فَلَمَّا وَضَعَتْها قالَتْ رَبِّ إِنِّي وَضَعْتُها أُنْثى وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما وَضَعَتْ وَ لَيْسَ الذَّكَرُ كَالْأُنْثى ...؛به ياد آوريد هنگامى را كه همسر عمران گفت: پروردگارا! آنچه را در رحم دارم، براى تو نذر كردم، كه «مُحَرَّر» باشد (و آزاد براى خدمت خانه تو). ... ولى هنگامى كه او را به دنيا آورد، و او را دختر يافت، گفت: پروردگارا! من او را دختر آوردم و خدا از آنچه او به دنيا آورده بود، آگاهتر بود و پسر، همانند دختر نيست. (دختر نمىتواند وظيفه خدمتگزارى خانه خدا را همانند پسر انجام دهد.)....» ۶ - انتخاب نام مریمنامگذارى مريم عليهاالسلام توسط مادرش: «إِذْ قالَتِ امْرَأَتُ عِمْرانَ ... • فَلَمَّا وَضَعَتْها قالَتْ رَبِّ إِنِّي وَضَعْتُها أُنْثى وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما وَضَعَتْ ... وَ إِنِّي سَمَّيْتُها مَرْيَمَ ...؛به ياد آوريد هنگامى را كه همسر عمران گفت: ... ولى هنگامى كه او را به دنيا آورد، و او را دختر يافت، گفت: پروردگارا! من او را دختر آوردم و خدا از آنچه او به دنيا آورده بود، آگاهتر بود. ... من او را مريم نام گذاردم....» ۷ - دعای مادر مریممادر مريم خواهان حفظ مريم عليهاالسلام و نسل او از شرّ شیطان: «إِذْ قالَتِ امْرَأَتُ عِمْرانَ رَبِّ إِنِّي نَذَرْتُ لَكَ ما فِي بَطْنِي مُحَرَّراً ... • فَلَمَّا وَضَعَتْها قالَتْ رَبِّ إِنِّي وَضَعْتُها أُنْثى ... وَ إِنِّي سَمَّيْتُها مَرْيَمَ وَ إِنِّي أُعِيذُها بِكَ وَ ذُرِّيَّتَها مِنَ الشَّيْطانِ الرَّجِيمِ؛به ياد آوريد هنگامى را كه همسر عمران گفت: پروردگارا! آنچه را در رحم دارم، براى تو نذر كردم، كه «مُحَرَّر» باشد (و آزاد براى خدمت خانه تو). ... ولى هنگامى كه او را به دنيا آورد، و او را دختر يافت، گفت: پروردگارا! من او را دختر آوردم ... من او را مريم نام گذاردم؛ و او و فرزندانش را از وسوسههاى شيطان رانده شده، در پناه تو قرار مىدهم.» ۸ - پانویس۹ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۵، ص۲۹۰، برگرفته از مقاله «مادر مریم». مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۸، ص۲۱۰، برگرفته از مقاله «مادر مریم». |